ایمونوتراپی نوآورانهٔ سلولهای NK برای تومورهای جامد
نیکوژن® نسل جدیدی از ایمنیدرمانی مبتنی بر سلول است — یک محصول سلولهای NK آلوژنیک که از خون اهداکنندگان سالم تولید شده و بهصورت دقیق در بیوبانک آلوژنیک نگهداری میشود. این درمان بهصورت آمادهمصرف (off-the-shelf) طراحی شده و امکان دسترسی سریع بیماران مبتلا به سرطانهای تهاجمی و مقاوم به درمان را فراهم میکند. نیکوژن® بهصورت موضعی و در نزدیکی محل تومور تجویز میشود.
نیکوژن® در حال حاضر تحت ارزیابیهای بالینی برای استفاده در گلیوبلاستوما و سایر تومورهای جامد بدخیم قرار دارد. یافتههای اولیهٔ بالینی نشاندهندهٔ کارایی و ایمنی چشمگیر آن است، بهویژه برای بیمارانی که گزینههای درمانی محدودی دارند.
نیکوژن® در سپتامبر ۲۰۲۴ تأیید «حداقل دستکاری» فرایند تولید را از سازمان غذا و داروی ایران (IFDA) دریافت کرد و در سپتامبر ۲۰۲۵ نیز مجوز صادرات را از همان مرجع اخذ نمود که دو دستاورد مهم در مسیر تجاریسازی بینالمللی آن محسوب میشوند.»
توسعهٔ نیکوژن® حاصل پژوهشهای گستردهٔ ترجمانی است که با همکاری گروه ابتکار سرطان رویان، دانشگاه علوم پزشکی تهران و دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شده است.
دو کارآزمایی بالینی فاز I — در بزرگسالان و کودکان مبتلا به تومورهای مغزی عودکننده یا مقاوم — ایمنی، امکانپذیری و پتانسیل درمانی این محصول را تأیید کردند.
نتایج نشان داد:
پاسخ درمانی مثبت در ۶۹/۵٪ از بیماران دریافتکنندهٔ درمان سلولهای NK
افزایش بقای کلی (OS) به ۳۰ ماه در مقایسه با نتایج معمولِ درمانهای استاندارد
این یافتهها مسیر را برای کارآزماییهای بالینی فاز II و توسعهٔ بینالمللی آینده هموار کرده و نیکوجن® را بیش از پیش بهعنوان یک درمان تحولآفرین در مبارزه با سرطانهای بدخیم و مقاوم به درمان مطرح میکند.
تصویر MRI مربوط به یک دختر ۱۳ ساله مبتلا به گلیوما قبل و بعد از درمان با سلولهای NK که کاهش اندازهٔ تومور را نشان میدهد.
برای بررسی کامل دادههای بالینی مرتبط با نیکوژن®، میتوانید مقالات فاز I ما را در International Immunopharmacology (2023) و BMC Cancer (2025) مطالعه کنید.
ما باور داریم که نیکوژن® نهتنها پتانسیل درمان مؤثر تومورهای مغزی را دارد، بلکه میتواند یک راهبرد درمانی نوین برای سایر سرطانهای بدخیم و مقاوم به درمان نیز ارائه دهد؛ از جمله نوروبلاستوما، رتینوبلاستوما و تومورهای جامد مانند پانکراس، کبد، ریه و … .